حبوبات پس از غلات دومین منبع غذایی بشر است . مهمترین کشورهای تولید کننده : 1- چین 2- هندوستان 3- پاکستان 4- برزیل 5- مکزیک عوامل خسارتزا در حبوبات شامل آفات : که حشرات وکنه ها از جمله مهمترین عوامل هستند از جمله مگس مینوز ، مگس لوبیا ، کرم پیله خوار ، شته ها تریپس ، کرم طوقه بر ، زنجرک ، سوسکهای حبوبات ، کنه ها بیماریها : اختلالات فیزیولوژیکی تالشی از قارجها ، باکتریها ، ویروسها ، نماتدها ، ... علفهای هرز : گیاهانی که در جذب آب ، ...